سلسله آموزش برای نسل جوان در داخل کشور (قسمت چهاردهم)

استراتژی قیام و سرنگونی
اشرف کانون استراتژیکی نبرد
نقدینه بزرگ ملت درمبارزه آزادی بخش با رژیم ولایت
پیام به رزمندگان ارتش آزادی
و نیروهای انقلاب دموکراتیک در سراسر میهن اشغال شده
مسعود رجوی-اسفند 88
سلسله آموزش
برای نسل جوان در داخل کشور
(قسمت چهاردهم)

مسعود رجوی رهبر مقاومت ایران

اینکه گفتم خمینی از ورود مجاهدین حتی به همین خبرگان، به شدت می ترسید، اصلاً مبالغه نبود، چه رسد به مؤسسان.
گردانندگان خبرگان ارتجاع، حتی از حضور خبرنگار نشریه مجاهد هم در جلسات خبرگان وحشت داشتند و ما پیوسته با ضرب و شتم خبرنگاران مجاهد در خبرگان مواجه بودیم.
از جمله در 25مهر 1358 خبرنگار «مجاهد» در مجلس خبرگان به شدت توسط پاسداران مورد ضرب و شتم قرار گرفت.
ساعتی بعد هم، بهشتی در مقام رئیس مجلس، با او دیدار و گفتگو کرد تا پیام خودش را از این طریق به ما برساند!
گوش کنید از روی نشریه مجاهد در همان زمان برایتان می خوانم:
«… یکی از این برادران خبرنگار، در دوران شاه نیز علاوه بر تحمل شکنجه های چندین ساله، تا پای اعدام هم رفته است. چیزی که بنظر نمی رسد در سوابق افراد پاسدار و نمایندگان خبرگان، از صدر تا ذیل هیچ کدام، موجود باشد.
به هرصورت جای بسی تاسف است که در نظام حاکم چنین شیوه هایی صریحاً محکوم نمی شود. در این جا آن چه که دست اندرکاران چنین توطئه هایی بایستی بدانند این است که صبر ملت بی پایان هم نیست، و برای همیشه در برابر تجاوز به حقوق خود دست روی دست نخواهد گذاشت، و اما شرح واقعه:
… چهارشنبه 25/7/58 پس از پایان جلسه رسمی مجلس خبرگان، هنگامی که خبرنگاران «مجاهد» طبق معمول و همراه سایر خبرنگاران به قصد گفتگو با نمایندگان، عازم طبقه پایین شده بودند، پاسداران از ورود برادران ما به محوطه نمایندگان جلوگیری می کنند. در این هنگام وقتی که یکی از برادران ما علت را از پاسدار مسئول راهرو سؤال می کند، ناگهان پاسدار مزبور بدون هیچ صحبتی به شدت وی را با مشت و لگد و سیلی مورد ضرب و شتم قرار می دهد. در همین لحظه بقیه پاسداران هم فوراً بطرف او هجوم می برند».

در این هنگام یک خبرنگار دیگر مجاهد سر می رسد و در همین حین «دکتر شیبانی وی را مشاهده می کند و بلافاصله به پاسداران دستور می دهد که او را توقیف کنند. پاسداران نیز او را با خشونت در میان گرفته و به اتاق دیگر می برند. پس از نیم ساعت دکتر شیبانی به اتاق برادری که دستور توقیف او را داده بود رفته و می گوید: ”تو نباید در این جا اعلامیه و یا روزنامه به کسی بدهی. خبرنگار دیگر نیز حق ورود به مجلس را ندارد“ . در این جا برادر ما می پرسد: مگر دادن روزنامه به کسی جرم است؟ پس چرا روزنامه های انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی آزادانه در مجلس پخش می شود؟ دکتر شیبانی در جواب به او می گوید: ”آخر این جا، به روزنامه شما حساس هستند. حق ندارید به دیگران بدهید“ . سپس گفت: ”شما آزادید“ و به پاسداران دستور داد که برادر ما را آزاد کنند. پاسداران ابتدا از این کار امتناع کردند. و بالاخره پس از یکساعت برادر ما را نزد دکتر بهشتی بردند. پاسداران در این هنگام قهرمانیهای خود را برای یکدیگر شرح می دادند. یکی از آنها به دیگری می گفت: ”تا گفت چرا نباید پایین بروم، محکم زدم توی گوشش! و وقتی به او لگد زدم ترسیدم که از پنجره بیرون پرت شود“ .

سپس دکتر بهشتی به برادری که مضروب شده می گوید: ”این درست است که دو برداشت در زمینه شناخت اسلام وجود دارد، این مسأله ای نیست ولی چرا سازمان مجاهدین خلق حاضر نیست در مواضع خود تجدیدنظر کند، و با دیگر گروههای اسلامی که همگی برادر هستند و مبارزه کرده اند متحد شود؟ … . من از شما می خواهم که این پیام مرا و حرفهایم را به سایر برادرانتان در سازمان مجاهدین برسانید…“ .
سپس دکتر بهشتی به برادر ما گفت: ”در حال حاضر یک برنامه تبلیغاتی علیه شخصیتهایی مثل من راه افتاده است“ .

نشریه مجاهد در ادامه می نویسد: «اگر هر کجای این ماجرا در پرده ابهام باشد، و دلیل تمام این حرکات فاشیستی برای کسی معلوم نباشد، سخنان آقای دکتر بهشتی در پایان، عمق قضیه و هدف همه این حملات را روشن می سازد. مسأله این است که در یک کلام ارتجاع با منطق و زبان خاص خودش می خواهد به ما بگوید ”کوتاه بیایید“ . از موضع سیاسی – ایدئولوژیکی تان دست بردارید. انتقاد نکنید، حرف نزنید، اصلا خفه بشوید! مواضع ضددیکتاتوری، ضدارتجاعی و ضدانحصار طلبی خود را ترک نمایید! بگذارید ما هر کار دلمان خواست بر سر این انقلاب و این خلق و مهمتر از همه مکتب و ایدئولوژی اسلام بیاوریم!
اگر به شما حمله کردند، اگر مراکزتان مورد هجوم و محاصره قرار گرفت، اگر شما را دستگیر و مضروب و شکنجه نمودند، اگر به شما تهمت و افترا زدند، هیچ نگویید تا ”وحدت!“ حفظ شود!

این جوهر و مضمون تمام این حرکات و سخنان است. نتیجه تمام این صحبتها هم این است که: حال که از مواضع تان کوتاه نمی آیید، ساکت و خفه نمی شوید، پس بخورید! باز هم خواهید خورد! باز هم اگر از عقایدتان دست نشویید، ادامه دارد!…
این نه اولین بار و نه آخرین باری است که خواهران و برادران ما این چنین مورد حملات رذیلانه و موهن مشتی عناصر مغرض و مرتجع فاشیست قرار می گیرند. ما از همان ابتدا دانسته بودیم که پاسداری از دستاوردهای انقلاب و خون شهدا و دفاع از ایدئولوژی و شرفمان همه این پیامدها و زجر و توهین را در پی خواهد داشت. اینها همه تاوان قاطعیت مان در مواضع سیاسی-ایدئولوژیک خود و در عین حال بهای لازمی هستند برای حراست انقلاب و سرفرازی اسلام راستین. در نهایت هم حقانیت و آینده تاریخی و سربلندی ما را در پیشگاه خدا و خلق تأمین خواهد کرد.

اما مسأله مهمی که در این جا بایستی با کسانی که ما را به ”کوتاه آمدن“ و ”تخفیف“ در اصول دعوت می کنند، مطرح نمود اینست که دیگر چرا عوامفریبی می کنید و دم از ”وحدت“ می زنید؟ آخر ما کدام را باور کنیم، نصایح و موعظه های شما را یا مشت و لگد و چماق را؟ چطور باور کنیم شما راست می گویید در حالیکه در همان موقع که از ”وحدت“ با ”دیگر گروههای اسلامی برادر“ سخن می گویید چند لحظه قبل اش برادرانمان مورد بیشرمانه ترین حملات و فحاشی ها قرار گرفته اند؟

چرا برای یکبار هم که شده این حرکات را رسماًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً محکوم نمی کنید؟ …
بنابراین اگر مسئولین مجلس و مقامات محترم، این بار دیگر ضرب و جرح برادران ما را بحساب ”مردم!“ نمی گذارند، و اگر فی الواقع این حرکات را مضر برای وحدت می دانند، برای یکبار هم که شده آن را محکوم سازند و عاملین آن را طبق قانون به مجازات رسانند».

***

حالا که اسم دکتر شیبانی آمد، صبر کنید قبل از ادامه مطلب، چند جمله هم راجع به او بگویم تا بدانید که دجال لعین، چه کسانی را با چه سوابقی، روی نقطه ضعفشان انگشت گذاشت و با خود برد. مصادیق دردناک و تأسف بار خسرالدنیا و الاخره. ولی بلادرنگ باید خاطرنشان کنم، نکاتی را که برای اولین بار پس از 30-40سال می گویم، فقط به فقط برای تجربه اندوزی و آموزش نسل جوان و نسل قیام است والا موضوعیت نداشت:

در فاصله سالهای 50 تا 54، به جز شخص خمینی، همه آخوندها و سران و مهره های شناخته شده رژیم کنونی، مخصوصاً آخوندها و روحانیان و «آیات عظام» که در زندان بودند، بدون استثناء از مجاهدین حرف شنوی و به لحاظ سیاسی تبعیت کامل داشتند. از عسگراولادی و لاجوردی گرفته تا آیت الله ربّانی و آیت الله انواری و رفسنجانی و عزت سحابی و عباس شیبانی. چه رسد به افرادی مانند رجایی و بهزاد نبوی که به نسبت اینها در مدارج بسیار پایین تر قرار داشتند. یکبار شهید بزرگ بیژن جزنی که در زندان شماره 3 قصر و بعداً در بند 6 هم اتاق بودیم، خصوصی به من گفت: راستی که شاهکار کرده اید، مثل این است که اجنه و دیو را در شیشه کرده و در آن را بسته باشید!

گفتم منظورت چیست؟
گفت تو نمی دانی، من از قبل با بعضی از اینها در زندان بوده ام و آنها را می شناسم. قبل از مجاهدین، اینها اصلاً این طوری نبودند. الان را نگاه نکن که مجاهدین با ما در یک کمون زندگی می کنند و در حالیکه خودشان روزه هستند برای غیرمسلمانها کارگری می دهند و صبحانه و ناهار آماده می کنند. اینها طبق شرع خودشان، ما را نجس و پاسبانها را به خودشان از ما نزدیکتر می دانستند (نقل به مضمون).

واقعاً هم من از سوابقی که بیژن آن روز گفت بی خبر بودم. اما بعدها وقتی که جریان راست ارتجاعی پس از کودتای اپورتونیستهای چپ نما و متلاشی شدن مجاهدین سر برداشت، معنی آن را خوب فهمیدم و به چشم دیدم. به چشم دیدم که ساواکیها را بر مجاهدین ترجیح می دهند و آنها را به خودشان از ما نزدیکتر می دانند. به چشم دیدم که هم اپورتونیستهای چپ نما و هم توده ایها را صدبار بر ما ترجیح می دهند و سرانجام در 4تیر 59 خود خمینی به زبان اشهدش گفت که دشمن اصلی او مجاهدین هستند. او گفت: «دشمن ما نه در آمریکا، نه در شوروی و نه در کردستان بلکه همین جا… در همین تهران است» (رادیو و تلویزیون رژیم- 4تیر 1359).

***

اما در آن زمان که این جماعت به استثنای شخص خمینی، در بیرون و داخل زندان از مجاهدین هواداری می کردند، تعدادی بودند که به راستی شیفته مجاهدین بودند.
یکی آیت الله انواری بود که می گفتند در سال 1343 فتوای قتل حسنعلی منصور نخست وزیر شاه را داده است که البته خودش هیچ گاه این را به ما نمی گفت. در سال 51 در زندان قصر مراسمی به مناسبت عاشورا داشتیم که همه زندانیان شرکت کرده بودند. من هم یکی از سخنرانان بودم و تاریخچه صدر اسلام از رحلت پیامبر تا قیام عاشورا را بازگو کردم. بعد، همین آقای انواری گفته بود که دیدگاهش بالکل نسبت به اسلام و مجاهدین عوض شده و تا بحال در تمام عمر خود، چنین درک و دریافتی از اسلام نداشته است…

نمونه دیگر آیت الله ربّانی شیرازی بود. یک بار در زندان قصر به او گفته بودم که قرآن را باید از نو به فارسی ترجمه کرد تا برای عموم قابل فهم شود. او بارها و بارها این کار را از من پیگیری می کرد و می گفت: آقا بیایید این کار را با همدیگر شروع کنیم و مشترکاً به ترجمه فارسی قرآن بپردازیم. اما من طفره می رفتم چون تردیدی نداشتم که تضادها و اختلافاتمان سرباز خواهدکرد. در سال 52 هم به اصرار می خواست که برای او کلاس اقتصاد از دیدگاه اسلام بگذارم و سرانجام من 10 جلسه با او بحث اقتصاد گذاشتم که در حال قدم زدن در حیاط بند 6 زندان قصر برگزار می شد. در پایان برای ربانی هیچ سؤال و ابهامی باقی نماند و طبق نصوص قرآن و نهج البلاغه و سیره پیامبر و ائمه، مطلقاً به حقانیت و اصالت اسلام ضدارتجاعی و ضد بهره کشی قانع و متقاعد بود.

در آن سالها دو نفر دیگر هم بودند که به راستی در زندان شیفته مجاهدین بودند. یکی حاج عراقی بود و دیگری دکتر عباس شیبانی. حاج عراقی که بعداً در سال 58 توسط گروه فرقان ترور شد و بعد از بازگشت خمینی از پاریس در بسیاری از صحنه ها با او بود، در آن سالها جزییات روابط خمینی با مظفر بقایی و حسن آیت از زمان نخست وزیری مصدق ببعد را به تفصیل برای ما شرح می داد. او به خصوص در برابر سردار خیابانی و مجاهد خلق کاظم ذوالانوار بسیار خاضع بود و حرف شنوی داشت.

از شگفتیهای روزگار این بود که پس از ضربه اپورتونیستهای چپ نما به مجاهدین و سربرداشتن جریان ارتجاعی راست که عراقی و ربانی و انواری را با خود برد و به ضدیت با مجاهدین درغلتیدند، در زمستان 56روزی دراوین در اخبار تلویزیون به چشم دیدیم که انواری و عراقی و عسکر اولادی که اوهم قبلا به مجاهدین بسیار ابراز نزدیکی وارادت می کرد، سه بار شاهنشاه آریامهر را سپاس گفته و با فضاحت بر سوابق زندان خود مهر ندامت و پایان زدند. بعد هم که خمینی سر رسید، خمینی چی دو آتشه شدند.

اما دکتر عباس شیبانی که بعداً عضو شورای انقلاب خمینی، وزیر کشاورزی و از سران حزب جمهوری اسلامی از آب درآمد، از همه به مجاهدین نزدیکتر بود. از زمان دانشجویی در سالهای 1335 به بعد بسیار فعال بود، بارها دستگیر و زندانی شده و فرد مشهوری بود. اگر درست یادم مانده باشد یکسال کنفدراسیون دانشجویان درخارج کشور هم یک سال او را به عنوان زندانی سیاسی نمونه معرفی کرد.

شیبانی از سال 48 و 49 به خاطر عنصر مبارزه جویانه اش، در ارتباط با بنیانگذاران شهید سازمان قرار داشت و سمپاتی فوق العاده ای نسبت به ما پیدا کرده بود. در سال 51 پس از دستگیری به زندان قصر آمد. برادر همسرش، مجاهد شهید محمد مفیدی هم از شهیدان تیرباران شده خودمان بود. در زندان شماره 3 قصر با «صفر خان» قدیمی ترین زندانی سیاسی ایران، بیژن (جزنی) و موسی و شیبانی هم اتاق بودیم. در بند 6 زندان شماره 1 قصر نیز شیبانی با بیژن و موسی و من در یک اتاق بود. در سال 54 و 55 هم در اوین من و او هم اتاق بودیم. یک نمونه ندارم که حتی یک بار، از ضوابط تشکیلات ما در داخل زندان تخطی کرده باشد. از آن جا که از سالهای قبل سابقه مبارزاتی داشت و نهضت آزادی را هم کهنه کرده بود، به راستی شیفته مجاهدین بود. او در زندان پزشک همه ما بود. به خاطر رسیدگیهای فوق العاده پزشکی به خود من در زمان بیماری و به خصوص هر بار که از بازجویی و شکنجه گاه کمیته برمی گشتم، همیشه خجلت زده و ارادتمندش بودم. در مقابل آخوندها هم سفت و سخت از مصدق طرفداری می کرد.
در سالهای زندان کاری نبود که شیبانی و همسرش برای ما و خانواده های شهیدان انجام ندهند. از رساندن پیامها و خبرها تا کمک مالی و دارو و نیازمندیهای صنفی زندانیان… .

از بابت سیاسی و خط مشی مبارزاتی با ما هیچ زاویه و اختلافی نداشت. اما دستگاه ایدئولوژیکی خودش را داشت که در این زمینه با او در آتش بس بودیم. مثلاًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً با وجودیکه خودش قهرمان شطرنج بود، چون مراجع شطرنج را شرعاً حرام کرده بودند، شطرنج بازی نمی کرد.
بعد از ضربه اپورتونیستها یکبار در حالت عصبانیت به من گفت اگر کار با من باشد و تو مانع نشوی، همه مارکسیستها را می گذارم سینه دیوار. به او گفتم: دکتر، شوخی می کنید و عصبانی هستید، آخر ما که نباید در برابر شهادت شریف واقفی و سایر برادرانمان توسط آنها، عکس العمل نشان بدهیم. اما او قسم خورد که حرفش جدی است…

دو سه سال بعد، در اواخر سال 57 بعد از آزادی از زندان، وقتی در خانه اش در تهران به دیدار او رفتم و البته نمی دانستم اکنون عضو شورای انقلاب خمینی است. این دکتر شیبانی دیگر آن هم سلول سابق نبود. در حزب جمهوری اسلامی و تحت امر بهشتی، در حاکمیت غرق شده بود. گفتم دکتر، شما از زمان دانشجویی مصدقی سفت و سخت بودید، حالا چه شده که به حزب جمهوری اسلامی رفته اید؟!
خویشتن نشناخت مسکین آدمی
از فزونی آمد و شد در کمی
خویشتن را آدمی ارزان فروخت
بود اطلس خویش، بر دلقی بدوخت
لعنت بر خمینی که رجال ما را این چنین شکار و درو می کرد…

***

بحث درباره خبرگان ولایت فقیه به جای مؤسسان را، با نقل قسمتهایی از سرمقاله «مجاهد» در 30مهر 1358 به پایان می برم تا بدانید که مجاهدین در آن روزگار در بحبوحه تنوره کشیدن خمینی چه می گفتند. همان خمینی که با اشاره انگشت او «امت همیشه در صحنه» نعره های «مرگ بر منافق» سر می دادند و هر روز باید به این خاطرمشت و چماق و گلوله می خوردیم. سینه سپر کردن در برابر خمینی و ولایت فقیه، آن هم ا ز موضع اسلام، کار هر کس نبود.
در آن زمان به خصوص پس از گروگانگیری، صدبار فراتر از همین تیغ کشیها و فضای رعب و وحشتی که امسال پس از قیام عاشورا به راه انداختند ، فضایی ساخته بودند که نگو و نپرس.

لشکر کشی به کردستان ادامه داشت و خوزستان هم زیر ضرب بود. پدر (طالقانی) در گذشته و بازرگان از دور خارج شده بود. نهضت آزادی یارای دم زدن در مورد ولایت فقیه نداشت و شریک حاکمیت بود. در روز رفراندوم تلویزیون رژیم داریوش فروهر را نشان می داد که زیر بغل اللهیار صالح برجسته ترین بازمانده جبهه ملی را گرفته و او را کشان کشان برای رای دادن به قانون اساسی ولایت فقیه پای صندوق می برد. بنی صدر که بعداً نخستین رئیس جمهور رژیم شد، می نوشت که اصلاً خودش یکی از هفت نفر نویسندگان اصل 110 (ولایت فقیه) در خبرگان بوده است.
آنها هم که در انتخابات مجلس بررسی قانون اساسی در خبرگان با ما ائتلاف کرده بودند، هر یک «از گوشه ای فرا رفتند» و پای تحریم و عدم شرکت نیامدند.

شگفتا که در آستانه رفراندم خبرگان و قانون اساسی ولایت فقیه، رهبران «کارکشته» حزب توده هر روز در پی دیدار با من و موسی بودند تا بلکه ما «جوانان ناپخته» را مانند «جوانان به خط آمده» اکثریتی در خط امام و در دیگ ولایت، پخته و سوخته نمایند! می خواستند ما را هم مثل خودشان به رأی دادن به دیکتاتوری ولایت فقیه ترغیب و تشویق کنند و از هم سو شدن با «امپریالیسم آمریکا» پرهیز بدهند! البته ما هرگز ملاقات با رهبران حزب توده را نپذیرفتیم تا هم چنان انقلابی و سرکش در برابر ارتجاع، باقی بمانیم. نگو که روسها با «آنها (یعنی دیکتاتوری حاکم) بودند، نه با ما» ! به خصوص که شوروی در آستانه حمله و اشغال افغانستان بود و هوای خمینی را داشت. 12آذر روز رفراندم قانون اساسی ولایت فقیه در ایران بود وکمتر از یک ماه بعد در 6دی 1358 نیروهای شوروی وارد افغانستان شدند.

***

«روحانیت شیعه بر سر دوراهی تاریخی
پیام مجاهدین به روحانیت مبارز:
اگر روحانیت امروز به مسئولیت تاریخی خود عمل نکند از صحنه تاریخ محو می شود، ولی البته اسلام انقلابی هم چنان جاودان خواهد ماند
اولاً ، دراسلام برخلاف سایر ادیان، قشر خاصی به نام کاهن یا موبد یا احبار و رهبان وجود ندارد که انحصاراً مدعی روحانیت شده وبقیه مردم را غیر روحانی و یا جسمانی! تلقی نماید. زیرا که اصولاً اینگونه تقسیم بندیها ازاسلام نیست.
«لکلّ مَذهَب رهبانیه وَرهبانیه امَتی الجهاد»
هرمذهبی رهبانیتی دارد ورهبانیت امت اسلام جهاد وپیکار است.

ثانیاً ، فقیه بمعنای واقعی و قرآنی آن زمین تا آسمان با آنچه امروز درنظر عوام است تفاوت دارد. درفرهنگ عامیانه معمولاً بکسی فقیه گفته می شود که مسائل شرعیه و آن هم فروعات وجزئیاتی ازقبیل طهارت ونجاست را برای مردم بازگومی کند. و یا آنها را دررساله ای گردآوری کرده وعموماً از روی لباسش شناخته می شود.
حال آنکه بمعنی دقیق کلمه فقیه بفرد صاحب فهم واستنباط ودریافت ازهرچیزی گفته می شود. آن گاه وقتی این توانائی فهم واستنباط درچهار چوب دین باشد، فرد فقیه، فقیه دردین نامیده می شود. یعنی کسی که دردین واصول و احکام آن صاحب فهم ودریافت بوده و بتواند مسائل مختلف آنرا پاسخگوباشد.

ملاحظه می شود که فقیه چیزی است بالاتر ازعالم. بعبارت دیگر هرکس که چیزی را می داند نسبت به آن چیز عالم است. ولی معلوم نیست که در آن فقیه هم باشد. چرا که لازمه فقیه بودن، رسوخ دراعماق آن چیز وتوانائی پیگیری و پیاده کردن آن در شرایط مختلف است. درمثل شاید بتوانیم این تفاوت را بتفاوت میان کسی که شناکردن بلداست، ولی معلوم نیست بتواند خود را از میان امواج توفانزا بساحل برساند، با یک قهرمان چست وچالاک شنا تشبیه نمود که درهرشرایطی می داند چگونه گلیم خود را ازآب بیرون بکشد. مثال بهتر مربوط به آن علمائی است که وقتی درجنگ صفین سپاه معاویه قرآن را بر سر نیزه کرد بحرمت تقدس قرآن دست ازجنگ کشیده و فریب خوردند. حال اینکه علی علیه السلام بارسوخ وتفقهی که درایدئولوژی اسلام داشت فرمان داد تا قرآنها را بزیر انداخته واز آلوده شدن آنها نهراسند… .

ازاین مثالها می خواهیم نتیجه بگیریم که فقیه واقعی کسی است که با اشراف به جهان بینی توحید ومکتب اسلام بتواند لااقل دراصول وکلیات، اسلام را در زمان خود پیاده کند. واینهم مستلزم برخورداری ازدیدگاههای واقع بینانه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و روانشناسی… است که بسیاری از مدعیان امروزی آن از جمله بیخبرانند. وانگهی از این مطلب صرفنظر می کنیم که آیا یک فرد تنها می تواند جامع تمام شرایط مذکور در زمان حاضر که علوم این همه گسترش پیدا کرده اند باشد؟ …

باید دید محتوا ومضمون یک اصل در مرحله فعلی ازانقلاب درخدمت مبارزه رهایی بخش مردم است یانه؟ ؟
… واضحتر بگوئیم باید دید که آیا از آنچه درعمل از این اصل بیرون می آید استبداد تراوش می کند یا آزادی؟
… به هرحال بر سرهمین موضوعات است که این روزها موافق و مخالف درگیر شده اند. موافقین ولایت فقیه که وضعشان روشن است. در شرایط کنونی جامعهما به رغم هرگونه حسن نیتی هم که در آنها متصورباشد به هرحال از حرفشان چیزی بیشتر ازحاکمیت سیاسی روحانیان بیرون نخواهد آمد…

ما با روحانیت مبارزمان هشداری تاریخی داریم، هشداری که بیگمان ازعمق ضمیر تمام شهدا برمی خیزد.

مسأله بر سر عملکرد تاریخی روحانیت شیعه وسرنوشت آنست. درپس پرده ولایت فقیه، حقیقت اینست که روحانیت شیعه برای نخستین بار پس از هزار وچندصدسال به حاکمیت سیاسی نزدیک شده است. البته ما فعلاً دراین بحث از نمونه هایی نظیر اینکه شاه طهماسب اول نیزاختیار ولایت را از مجتهد باصطلاح جامع الشرایط زمانش کسب نموده وقدرت سیاسی ومذهبی را یکجا حائز شد، صرفنظر می کنیم. آری مسأله اینست که روحانیت شیعه با همه سوابق مبارزاتی تاریخی خود اکنون بر سر دوراهی آزمایش ایستاده است راه اول همان مذهب اعتراض وناخرسندی تکاملی است که روحانیت مبارز را از یک سو باتوده های محروم پیوند می داد، واز سوی دیگربا دوری از جاذبه های قدرت دربرابر ظلمه وحکام جور رودر رو می نمود. راه دوم همان مسلک شناخته شده رضا و سازش است که با دورشدن از واقعیات اجتماعی و خواسته های انقلابی ومردمی آغاز شده وبه بیعت با استعمارگران وجاذبه های قدرت منتهی می شود. دررابطه با همین مسیردوم است که می بینیم زودتراز همه انقلابیون کشور ما زیر تیغ قرار گرفته وبایستی انواع فشارها وتهمتها و شکنجه ها راتحمل کنند. بگذارید بپرسم در مقابل این تیغ های آخته ارتجاعی پس کجایند آن روحانیان آزاده وفقیهی که تقیه را کنار گذاشته وزبان حقیقت ازنیام برکشند؟ شما که یک عمرخلوص وشهامت علی (ع) ها وحسین (ع) ها را تبلیغ می کنید آیا نمی بینید که دراین مملکت به نام اسلام چه می کنند؟ پس چرا سکوت کرده اید؟ آیا نمی بینید که نسل جدید انقلابی چگونه دارد به اسلام (که شما گوشت وپوستتان را هم مرهون آن هستید) بدبین می شوند؟ شما چگونه می توانید تضمین کنید که ازاینگونه ولایت فقیه استبداد وانحصارطلبی بیرون نیاید؟ آیا حرف شما را باور کنیم یاآن انتخابات کذائی، واین ترکیب انحصاری شگفت انگیز خبرگان را؟ آیابه راستی شما با آن انتخابات واین خبرگان برای اسلام آبروخریدید؟ هیهات! البته روی سخن ما با کسانی است که می فهمند ودرد مکتب و مردم هم دارند. والا حساب سوداگران دین و آنها که از رنج خردوری وتفکر آزادند جداست. این جاست که این حرف پدر طالقانی که گفته بود ”می ترسم درچنین مجالسی اسلام دفن شود“ پشت هربیدار دل وصاحب دردی را می لرزاند. این جاست که ما با روحانیت مبارزمان هشداری تاریخی داریم. هشداری که بیگمان ازعمق ضمیر تمام شهدا برمی خیزد. پیام اینست: اگر سنت انقلابی ومردمی تشیع را نادیده بگیرید، اگر پاس شهدای تشیع و انقلابیون را نگاه ندارید، واگر سرمست جاذبه های قدرت شوید خود را به دست خویشتن نفی کرده وبه دستیاران درجه چندم حکام ظالمی که مجدداً سرخواهند رسید، تبدیل خواهید نمود». - «اما حقیقت پرشکوهی که فراتر از تمام این کش وقوسها چون خورشید می درخشد، اصالت، حقانیت وشکوفائی اسلام راستین ضد بهره کشی است. که پیشرفت آن هرگز ملازم با این یا آن قشرویا این لباس و آن لباس نیست. وتنها درپیشانی افراد یا گروههائی نوشته ومقررشده است که در راه خدا ”بخل“ نورزند وپستی روا ندارند. برحسب این قرار تکاملی همه انواع و افراد و قشرها وگروههای ناشایسته نسخ ونفی شده با انتخابی اصلح وانسب به انواع صالح وشایسته، جانشین و ”تبدیل“ می شوند: هَاأَنتم هَؤلَاء تدعَونَ لتنفقوا فی سَبیل اللَّه فَمنکم مَّن یَبخَل وَمَن یَبخَل فَإنَّمَا یَبخَل عَن نَّفسه وَاللَّه الغَنیّ وَأَنتم الفقَرَاء وَإن تَتَوَلَّوا یَستَبدل قَومًا غَیرَکم ثمَّ لَا یَکونوا أَمثَالَکم … . اکنون اینک شمائید که خوانده می شوید تا در راه خدا به انفاق وفداکاری (ودرگذشتن ازشهوات وجاه طلبی هاتان) بپردازید. پس کسانی از شما بخل ودریغ می ورزند. اینست و جز این نیست که اینان برنفس خویشتن بخل ورزیده اند وخدا بی نیاز است. واین شمائید که نیازمندید واگر به راه خدا پشت کنید خدا ”جانشین“ و ”تبدیل“ می سازد گروهی غیر از شما را که هم چون شما نیستند».

***

طبق آمار رسمی رژیم در آذر 58، با وجود تقلب و عدد سازی، و آن همه تمهیدات و تیغ کشی، و غوغای گروگان گیری، طی 8ماه، شرکت کنندگان در رفراندم قانون اساسی ولایت فقیه، 4 میلیون و 750هزار نفرکمتر از شرکت کنندگان در رفراندم جمهوری اسلامی بودند. (یعنی بیش از 20درصد افت!) این برای ما یک پیشرفت چشمگیر در مرزبندی با دیکتاتوری دینی و آگاه کردن توده مردم و برای خمینی، یک پس رفت هشدار دهنده بود. از این رو به صحنه آمد و به «غریب بازی» پرداخت:

«اسلام غریب است الان اسلام غریبه همان طورکه غربا را نمی شناسند یک غریبی وارد یک شهر باشه مردمش نمی شناسند اسلام الان غریب است توی ملتها نمی شناسند اسلام را، چون نمی شناسند اسلام را، احکام اسلامم نمی دانند اسلام شناسهای ماهم اسلام را نمی شناسند. نمی شناسند چیه؟
اینهایی که می گند دیکتاتوری اسلام را نمی فهمند چی هست، فقیه اسلام را نمی گند می گن هرفردی هرفردی هرچه هم فاسد باشه این حکومت، فقیه اگر پاشه این طور بگذاره اگر یک گناه صغیره هم بکند از فقا ه… از ولایت ساقط است مگر ولایت یک چیز آسونی است که بدند دست هرکس، اینها که می گند که دیکتاتوری پیش می آید ونمی دونم این مسائل پیش میآد اینها نمی دونند که حکومت اسلامی حکومت دیکتاتوری نیست، مذهب مقابل اینها ایستاده اسلام مقابل دیکتاتورها ایستاده و ما می خواهیم که فقیه باشد که جلوی دیکتاتورها را بگیرد نگذارد رئیس جمهور دیکتاتوری کند. نگذارد نخست وزیر دیکتاتوری کند. نگذارد رئیس مثلاًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً لشگر دیکتاتوری بکند نگذارد رئیس ژاندارمری دیکتاتوری بکند نه اینکه می خواهیم دیکتاتوری درست کنیم. فقیه می خواد چه کند دیکتاتوری را کسی که زندگی یک زندگی عادی دارد ونمی خواد این مسائل ره، دیکتاتوری برای چی می خواهد بکنه. حکمفرمایی توکار نیست دراسلام علاوه حالا دراین قانون اساسی که آنقدر احتیاط کاری هم شده است آقایون هم آنقدر احتیاط کاری کردند که یکدفعه مردم بیاند خودشون تعیین کنند یک خبره هایی ره، این دیکتاتوری است؟
حالا ما یک جا 20 میلیون رأی داشتیم یک جا هم که یک دسته ای نیامدند قهرکردند ازبابی که اونها هم نمی دونستند ما چی می خواییم بگیم. قهر کردند رفتند کنار نشستند معذالک 16میلیون جمعیت تقریبا رأی داد و90 درصد مردم گفتند ما رأی می دیم الان هم بعدها خواهند آنها هم گله کرد که چرا ما نگذاشتند رأی بدهیم شاید اونها هم همین رأی را بدند وباز بشه جمع کرد».

***

جبهه ملی مرتد است!
در خرداد 1360 خمینی شتابان در راستای سلطنت مطلقه آخوندی و یک پایه کردن رژیمش حرکت می کرد و اعلام جنگ رسمی به مجاهدین در دستور کارش بود. به این منظور ابتدا باید بنی صدر را عزل و حاکمیت ارتجاعی را یک سویه می کرد. ادامه دادن عمدی به جنگ ضد میهنی با عراق در آن زمان، بهترین پوشش را برای این کار فراهم می کرد. از آذر 58 تا خرداد 60، ضمن یکسال و نیم بسیاری وقایع گذشته و وضع به آن جا رسیده بود که اگر خمینی نمی جنبید، عمامه ولایتش در پس معرکه بود! بنابراین باید از ساده به پیچیده شروع به جراحی و حذف می کرد. برای آشنایی با همین مسیرو فضای آن ایام به چند مورد ضروری اشاره می کنم:

***

در 19فروردین سال 60 قدوسی دادستان کل ارتجاع به دستور خمینی در یک بیانیه 10ماده ای اعلام کرد: انتشار هرگونه مطبوعات «منوط به اجازه وزارت ارشاد اسلامی» و «برگزاری میتینگ و تظاهرات با توجه به شرایط جنگی منوط به اجازه وزارت کشور است». «ایجاد دفاتر حزبی و گروهی» هم «منوط به اطلاع وزارت کشور است تا امکان نظارت قانونی از جهات مذکور در اصل 24 قانون اساسی فراهم باشد». اصل‏24 این بود که نشریات‏ و مطبوعات‏ نباید به بیان مطالبی بپردازند که «مخلّ‏ به‏ مبانی‏ اسلام‏ یا حقوق‏ عمومی‏ باشد». علاوه بر این «کلیه احزاب و گروههای مسلح موظف» شناخته شدند «سلاحهای خود را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یا مقامات انتظامی (با اخذ رسید) تحویل دهد». احزاب و گروههایی هم که «بر ضد جمهوری اسلامی ایران اعلام مبارزه مسلحانه کرده اند، چنان چه موضع قبل خود را رها کنند و سلاحهای خود را تحویل سپاه پاسداران یا مقامات انتظامی دهند و موضع خود را رسماًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً اعلام نمایند، می توانند در چهارچوب قانون، فعالیت سیاسی داشته باشند؛ در غیراینصورت، طبق قانون، در دادگاههای انقلاب محاکمه می شوند و بر اساس قوانین اسلامی مربوط به ”محارب“ با آنها رفتار خواهد شد». جالب تر اینکه: «کلیه احزاب و گروهها در بیان آرا و افکارسیاسی آزادند، به شرط اینکه مشتمل بر دروغ، تهمت وتحریک نباشد». هم چنین نباید «به تشویق و تحریک به اعتصاب، کم کاری، تحصن یا هر نوع اخلال در مؤسسات مختلف کشور» بپردازند. «چنان چه مواردی مشاهده شود، متخلفین تحت پیگرد قانونی قرار می گیرند» و «طبق موازین، محاکمه و مجازات می شوند».
در یک کلام، ظرفیت خمینی به انتها رسیده بود و حرفش این بود که وای به حالتان اگر به «تشویق» و «تحریک» و «تهمت» و «تحصن» و هر گونه اخلال در مؤسسات کشور بر علیه ولایت مطلقه ادامه بدهید.
همزمان موج جدیدی از حمله و تهاجم در سراسر کشور به مجاهدین و هوادارانشان آغاز شد.

***

هفته بعد، روزنامه میزان متعلق به بازرگان هم توقیف شد. مجاهدین توقیف نشریه بازرگان را به شدت محکوم کردند و «نشانه دیگری از اوجگیری افسار گسیخته انحصارطلبی» خواندند.
پاسخ ما به موج تازه حملات و آزادی کشی برای درهم شکستن فضای اختناق، راهپیماییهای اعتراضی سراسری در شهرستانهای مختلف و به خصوص تهران بود.
در هفتم اردیبهشت در تظاهرات مادران به خاطر اعتراض به کشتار مجاهدین به ویژه خواهرانمان در قائمشهر، بیش از 150هزار نفر از مردم تهران راهپیمایی کردند در این تظاهرات ما دو شهید و 70 مجروح داشتیم.
روز بعد من ضمن سپاسگزاری از همدردی و استقبال هموطنانمان، به نشانه حسن نیت، به طور سراسری دعوت به آرامش و خویشتنداری کردم و در عین حال از مقامات قانونی رژیم درخواست قانونی راهپیمایی و میتینگ اعتراضی سراسری به عمل آوردم.
پس از تظاهرات سراسری و مخصوصاً تظاهرات بزرگ تهران، فضا به طور نسبی تغییر کرد و دوباره روح امید در جامعه و نیروهای سیاسی دمیده شد.

در همین اثنا اعتراضهای سیاسی و اجتماعی به تعطیل و توقیف روزنامه بازرگان هم بالا گرفته بود به طوری که دادستانی ارتجاع عقب نشست و چند روز بعد از توقیف، این روزنامه مجدداً منتشر شد.
بازرگان که از حمایتها پشتگرم شده بود در سرمقاله روز نهم اردیبهشت تحت عنوان «مبارزه قانونی و مبارزه مسلحانه» هشدار داد که اتخاذ شیوه های دیکتاتور مابآنه ی چماقداری و سرکوب و کشتار راه تحولات مسالمت آمیز جامعه را سدّ می کند و آن را به سوی قهر و خشونت می راند. قهر و خشونتی که بنابر سنن خدشه ناپذیر، سرانجام خود آنها ضمن آن، منکوب مشیت قاهرانه الهی شده و در آتش خشم مردم ستمدیده خواهند سوخت.
بازرگان افزود: «ساختمان بشر و سنت خدا چنین است که وقتی ستم از حد گذشت، مستضعفین مظلوم با همه ضعف و ترس به پا می خیزند و خدا یاریشان می کند تا متجاوزین استعلاگر را به زمین بزنند… سنت الهی اختصاص به گذشته ندارد، تکرار می شود».

***

خمینی که فضا را این چنین در حال چرخش می دید، بلادرنگ در فردای آن روز، دهم اردیبهشت 1360، بی پرده با مجاهدین اتمام حجت کرد و چون جرأت نداشت به ما بگوید توبه کنید گفت: «به آغوش ملت برگردید» والا «یک روز است که پشیمانی دیگر سودی ندارد و آن روزی است که به ملت تکلیف شود، تکلیف شرعی الهی به مقابله با اینها و تکلیف آخری، نسبت به اینها تعیین شود».

ماهم دو روز بعد، در یک پاسخ مشروح ضمن افشای جنایتها و چپاولها و دروغ پردازیهای حکومتش در زمینه های مختلف سیاسی و اقتصادی و اجتماعی، جواب دادیم: «در برابر ”تکلیفی“ که گوشزد فرمودید چه چاره ای جز نوشتن و تقدیم ”وصیت نامه ها“ باقی می ماند؟» و از او خواستیم با «کلیه هوادارانمان در تهران… برای بیان مواضع و تشریح اوضاع و عرض شکایات و اثبات مطالب فوق الذکر، بدون هیچ گونه تظاهر و در نهایت آرامش به حضورتان برسیم». در همین نامه خاطرنشان کردیم «لایحه احزاب» که در مجلس در دست تصویب است «در یک کلام جز به معنی تعطیل تمام آزادیهای سیاسی و پشت پا زدن به گرانبها ترین ارمغان انقلاب نیست».
خمینی با این جواب که در آن زمان حمایت سیاسی و اجتماعی قابل توجهی برانگیخت، به لحاظ سیاسی کاملاًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً خلع سلاح شده بود و باید بهانه دیگری جستجو می کرد که در ادامه بحث به آن خواهیم پرداخت.

***

از طرف دیگر، از جوانب مختلف به خاطر همان سر مقاله بر سر بازرگان ریختند. او هم جانب احتیاط گرفت و در 12اردیبهشت بی احتیاطی قبلی را با یک سرمقاله جدید، جبران و متوازن کرد. در این سرمقاله، تحت عنوان «فرزندان مجاهد و مکتبی عزیزم» در نقش میانجی و پدری نصیحت گر بین مجاهدین و ایادی خمینی که آنها را «مکتبی» خوانده بود، ظاهر شد و سعی کرد بایکی به نعل و یکی به میخ زدن، کمر مار ولایت را بگیرد!

بازرگان نوشت:
- «مجاهدین خلق، شما فرزندان نهضت آزادی هستید. در سال 1343 که در زندان بودیم به دنیا آمدید و راه خود را پیش گرفتید، بدون آنکه از خانه فرار کرده یا اخراج شده باشید… اگر بعداً به لحاظ ایدئولوژیک و تاکتیک فاصله ها و اختلافهایی پیش آمد و از خود شما کسانی جدا و مخالف شدند، اینها مانع و منکر رابطه پدر و فرزندی نمی تواند باشد».

- «مکتبیها نیز، با همه تندی و تلخی و بد خلقی که دارید از ما هستید… چه آن جناب برادری که رئیس دولت است اعتراف و به قول خود افتخار به شاگردی یا فرزندی ما می کند و تا قبل از انتخاب رئیس جمهور عضو هیأت اجرائیه نهضت آزادی بود و چه آن دیگری که کاندید ریاست جمهوری شد و درهیچ گفتار و نوشتار از بی لطفی به ما کوتاهی نکرده است به زندان می آمد برای اعلامیه ها و عملیات نهضت دستور نظر بگیرد و ملاقات و مراجعه تیمسار مقدم (رئیس ساواک) در خانه اش را به من گزارش می داد تا وجدانش راحت باشد».

- «نهادهایی که در گوشتان چنین خوانده اند یا چنین تصور کرده اند که دولت موقت منکر و مخالفشان بود، آنها نیز اولاد ما هستند، مثلاًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً سپاه انقلاب را دکتر چمران مبتکر و مصمم بود… سپس دکتر یزدی اساسنامه سپاه را تنظیم نموده، دولت موقت به شورای انقلاب پیشنهاد نمود».
- «خلاصه آنکه هر دوی شما، مجاهد و مکتبی، اگر مرا پدر خود ندانید و پشت کنید من شما را فرزندان خود می دانم. گوشتان را می کشم و رویتان را می بوسم… اگر به پدری قبولم دارید می خواهم که (این مقاله را) در روزنامه های مجاهد و جمهوری اسلامی درج کنید».
- «مجاهدین عده قلیلی نیستند و نفوذ عجیب در دختر و پسرهای دانش آموز ودانشجو و در مدارس دارند. مکتبی ها نیز، هم فراوانند، هم فداکار، متشکل و مجهز و ستون فقرات انقلاب. منحرف هستید اما نه منافقید، نه مرتجع و نه مزدور اجانب…».
دست آخر هم بازرگان پیشنهاد کرده بود: «بیایید اولاً همدیگر را هم کیش و برادر بدانید. ثانیاً از برادرکشی و پدرکشی توبه کنید، دور هم جمع شویم، میز گرد تشکیل بدهیم با اجازه رهبر انقلاب و پایه گذار جمهوری اسلامی… اعتقادها و ایرادها و اشکالات را بررسی کنیم».

***

نشریه مجاهد، مقاله بازرگان را چاپ کرد اما روزنامه جمهوری اسلامی وقعی نگذاشت و آن را چاپ نکرد.
ما هم در پاسخ به مهندس بازرگان در کمال احترام و با استقبال از میانجی گری او به عرض رساندیم که بین ظالم و مظلوم، در وسط نمی ایستند!
هم چنین با ارائه فهرستی طولانی از جرم و جنایتهای «مکتبیهای نورسیده» افزودیم:
«شگفت است که آقای مهندس بازرگان در حالی این حرفها را زده و این قضاوتها را می کند که در مقاله قبلی خود ”مبارزه قانونی و مبارزه مسلحانه“ لیستی از عملکردها و تعدیات و قانون شکنی های انحصار طلبان را ردیف کرده و آنها را نسبت به عواقب جلوگیری از عدالت و آزادی هشدار داده اند. کما اینکه در آن جا می نویسد: ”توقیف میزان و مدیر مسئول آن حملات جسورانه غیرقانونی قبلی که به سایر مطبوعات و دفترها شده است جریان محاکمه امیر انتظام، طرح قانونی محدودیت احزاب، زمینه سازیهایی برای روزنامه انقلاب اسلامی و رئیس جمهوری به رغم اطلاعیه 25اسفند ماه گذشته امام، نمونه های یادآور پایان مبارزه پارلمانی گذشته است. تحریم و تعطیل مبارزه کار را طبق سنت تاریخی و الهی و همان طور که آثارش ظاهر شده به مبارزه مسلحانه و آشوب داخلی می کشاند، که وظیفه خود دانستم هشدار دهم“ .

در عمل هم، همین چندی پیش بود که خود آقای مهندس بازرگان در قبال تعطیل و توقیف روزنامه میزان و زندانی نمودن مدیر مسئول آن، آن همه اعتراض کردند، ستاد حمایت از مطبوعات تشکیل دادند و مردم را به حمایت و کمک طلبیدند.
راستی اگر آن موقع کسی آقای بازرگان و ”متولیان و کسوت داران حزبی و مکتبی“ را مخاطب قرار داده، آنها را بالسویه ملامت و یا نصیحت نموده و می گفت که: آقایان پدران و مسئولین عزیز، این همه ستیزه نکنید و این همه دعوا راه نیندازید، آقای بازرگان اعتراض نمی کرد که اینگونه برخورد، رسم عدالت و انصاف نیست و ظالم و مظلوم را یکسان دیدن است».

***

اما خمینی پس از دریافت جواب مجاهدین به تهدیدهایی که در 10اردیبهشت کرده بود، در 21اردیبهشت، با سخافتی چشمگیر به این بهانه که گوییا مجاهدین بر ضداسلام قیام مسلحانه نموده اند به میدان آمد. در حالی که ما به رغم 50 شهید و هزاران مجروح، حتی یک گلوله هم شلیک نکرده بودیم.
خمینی گفت: «آنهایی که این طور هم با قلمهایشان، علاوه بر تفنگهایشان، هم با ما معارضه دارند، ما به آنها کراراً گفته ایم و حالا هم می گوییم که ما مادامی که شما تفنگها را در مقابل ملت کشیده اید، یعنی در مقابل اسلام با اسلحه قیام کرده اید، نمی توانیم صحبت کنیم و نمی توانیم مجلسی با هم داشته باشیم. شما اسلحه ها را زمین بگذارید و به دامن اسلام برگردید، اسلام شمارا می پذیرد… در آن نوشته یی که نوشته اید، در عین حالی که اظهار مظلومیتهای زیاد کرده اید، لکن باز ناشی گری کردید و ما را تهدید به قیام مسلحانه کردید. ما چطور با کسانی که قیام بر ضداسلام قیام مسلحانه بکنند می توانیم تفاهم کنیم؟ … شما به قوانین اسلام سر بگذارید، گردن فرو بیاورید، … من هم که یک طلبه هستم با شما حاضرم که در یک جلسه، نه در یک جلسه، در ده ها جلسه با شما بنشینم و صحبت کنم. لکن من چه بکنم که شما اسلحه را در دست گرفته اید و می خواهید ما را گول بزنید. برگردید و به دامن ملت بیایید… . اذعان کنید به اینکه ما خلاف کرده ایم… دعوی این را نکنید که ما از اول تا حالا همیشه طرفداراز اسلام و یا طرفدار از مردم بودیم. این را دعوی نکنید».

جالبتر اینکه، الگوی حزب توده و اکثریت را هم جلوی ما گذاشت و گفت: «شما الان می بینید که بعضی احزابی که انحرافی هستند و ما آنها را جزء مسلمین هم حساب نمی کنیم، معذالک، چون بنای قیام مسلحانه ندارند و فقط صحبتهای سیاسی دارند، هم آزادند و هم نشریه دارند به طور آزاد».
اما از آن جا که خوب می دانست که مجاهدین نه «گردن فرو می آورند»، نه «اذعان به خلاف می کنند» و نه توده یی مسلک و اکثریتی می شوند، خودش سریعاً حرفش را پس گرفت و گفت «من اگر یک درهزار، احتمال می دادم که شما دست بردارید از آن کارهایی که می خواهید انجام بدهید، حاضر بودم که با شما تفاهم کنم و من پیش شما بیایم، لازم هم نبود شما پیش من بیایید».

***

هفته بعد هم مجاهدین، یک خبرچینی و «راپرت» رسمی حزب توده به نخست وزیری خمینی علیه مجاهدین را منتشر کردند. در این خبر چینی با مهر حزب توده، به دروغ ادعا شده بود که «از آشوبهایی که در روزهای اخیر در شهرهای مختلف ایران عمدتاً بوسیله مجاهدین خلق بوجود آمده است، دو سه روز قبل ضدانقلاب اطلاع داشته است» (مجاهد- 31اردیبهشت 1360).

یک روز قبل از افشای این سند حزب توده اعلام کرده بود «هیچ گاه در مورد مجاهدین خلق راپرت نداده است. این اتهامی بی پایه و دروغی زشت است و قاطعانه تکذیب می شود» (مردم- 30اردیبهشت 1360).

اما بعد از افشای سند نوشت: «مجاهدین خلق ظاهراً به اسناد محرمانه یی که حزب توده ایران در اختیار مقامات مسئول قرار داده است، دسترسی پیدا کرده اند… ما ضمن اعتراض جدی به خروج این اسناد و اخبار، خواستار اتخاذ تدابیر جدی از جانب مقامات مسئول برای ممانعت از تکرار این قبیل حوادث و کنترل و حفاظت دقیق این اسناد هستیم» (مردم- 6خرداد 1360)

یادآوری می کنم که پس از 30خرداد حزب توده پیوسته خواهان سرکوب و اعدام مجاهدین و استرداد و اعدام خود من بود. اما در بهمن 61 وقتی کیانوری و سران حزب توده دستگیر شدند، مجاهدین «به رغم حمایت آشکار حزب توده از سرکوب و اعدام مجاهدین و دیگر نیروهای مقاومت، چون گذشته، هرگونه نقض حقوق بشر و اعمال شکنجه و محاکمات مخفی در دادگاههای ناصالح رژیم خمینی را درباره هر کس و هر گروه حتی درباره سران حزب توده و سلطنت طلبان نیز محکوم» شناختند.

نورالدین کیانوری دبیرکل حزب کمونیست توده: و این تخلفات درسی باشه برای نسل جوان ما که راه درست خودشون رو از راه گمراهی که ما رفتیم جدا بکنید.

***

در ششم خرداد سال 60 خمینی نمایندگان مجلس را به مناسبت سالگرد تشکیل نخستین مجلس ارتجاع به جماران فراخواند و اقلیت انگشت شمار این مجلس به ریاست بازرگان را به توپ بست تا مبادا با اقدامات و سرکوبگری او مخالفت کنند.
خمینی گفت: «هی نشینید و بگویید پاسدار کذا… بگذارید این قدرت اسلام باقی باشد. اگراین قدرت اسلام-خدای خواسته- شکسته بشود، و شکسته نخواهد شد. شما و ما و همه اشخاصی که هر جا هستند و همه روشنفکران و قلم به دستها همه شان به باد فنا می روند. این قدرت است که شما را نگه داشته است…

این قدرت اسلام را نگه دارید. تا گفته می شود «مکتبی»، آقایان مسخره می کند! «مکتبی» یعنی اسلامی. آن که مکتبی را مسخره می کند اسلام را مسخره می کند. اگر متعمد باشد مرتد فطری است، و زنش برایش حرام است، مالش هم باید به ورثه داده بشود، خودش هم باید مقتول باشد… .
آقای رئیس جمهور حدودش در قانون اساسی چه هست، یک قدم آن ور بگذارد من با او مخالفت می کنم. اگر همه مردم هم موافق باشند، من مخالفت می کنم. آقای نخست وزیر حدودش چه قدر است، از آن حدود نباید خارج بشود. یک قدم کنار برود با او هم مخالفت می کنم. مجلس حدودش چقدر است، روی حدود خودش عمل کند… نمی شود ازشما پذیرفت که ما قانون را قبول نداریم. غلط می کنی که قانون را قبول نداری! قانون ترا قبول ندارد. نباید از مردم پذیرفت، از کسی پذیرفت، که ما شورای نگهبان را قبول نداریم. نمی توانی قبول نداشته باشی. مردم رای دادند به اینها، مردم شانزده میلیون تقریباً یک یک قدری بیشتر رأی دادند به قانون اساسی».

***

خمینی آن قدردر بحران فرو رفته و «بی دنده و ترمز» حرف زده بود که بازرگان بعد از 10روز سبک و سنگین کردن، در 16خرداد در یک نامه سرگشاده به جواب گویی پرداخت:
در نامه بازرگان تحت عنوان «سه کلمه گله مخلصانه بازرگان به رهبری پدرانه انقلاب اسلامی ایران» آمده بود:
- «با چنان قضاوت قاطعانه و مشت بی دریغ که از مقام والای رهبری نثار هر صاحب درد و داد شد آیا جایی برای وظیفه امر به معروف و نهی از منکر و برای آزادی عقیده و انتقاد و تظلم که از پایه های قانون اساسی است باقی خواهد ماند؟»

- «تنبیه و توبیخ هایی که درباره نمایندگان و نویسندگان و دولتمردان در عدول از حق و عدالت و در عدم رعایت قانون می فرمودید، کاملاًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً به جا و اصولی بود اما رنگ تند ضددین دادن… این خطر بزرگ را پیش می آورد که در مناقشات گروهی و اختلافات مرامی، کینه و کشتارهای غیرقابل مهار و دور از انسانیت و اسلامیت به وجود آید مگر اینکه مصلحت دیده باشید که برای حفظ دستاوردهای انقلاب اسلامی جو وحشت و شدت عمل ایجاد گردد»

- «آیا با حربه اسلام و قرآن و با تهمت خروج بر خلیفه خدا یا رافضی بودن و تفرقه افکندن نبود که بنی امیه و بنی عباس و عثمانیها آن فجایع و بلاها را بر سر اهل بیت و شیعیان و آزاد اندیشان مسلمان درآوردند؟ امان از آن زمان که به شیوه کلیسای قرون وسطی برداشت و برخوردهای حکومتی و اجتماعی و فرهنگی در مجاری دینی انحصار یافته افتد و چماق تکفیر، حاکم اختلافات گردد»

- «اگر مسئول و مقامی حتی رئیس جمهور شانه از اطاعت قانون خالی کند، با وجود اصل 110 و 122 قانون اساسی که اجازه پیشنهاد و محاکمه و امکان عزل از طرف مقام رهبری را داده است، چه حاجت که داغ و درفش مذهبی مفسد فی الارض به میان آمده باشد یا از طنز نویسان و ایراد گیرندگان به نو رسیده هایی که عنوان مکتب اتخاذ کرده اند، چنان طرفداری شود که پس فردا ببینیم، بعد از نیمه شب دو ژ-3 به دست کنار بسترمان آمده آخرین ما یَتَعَلَق یعنی زن حلالمان را با خود ببرند!»

فردای آن روز، به دستور خمینی، لاجوردی که دادستان ارتجاع در تهران بود و ما همیشه سؤال می کردیم که با چه میزان سواد و با کدام فهم و شعور قضائی به دادستانی منصوب شده است، روزنامه های بازرگان و بنی صدر و حزب توده و یک روزنامه دیگر که اسمش را دقیقاً به خاطر ندارم توقیف و تعطیل کرد. تعطیل روزنامه حزب توده صرفاً از بابت حفظ توازن و «بالانس» با سه روزنامه دیگر انجام می شد.

***

دو روز قبل از آن، خمینی در 15خرداد یک نمایش مرعوب کننده به راه انداخت و ادعا کرد که در تظاهرات حکومتی در سراسر کشور 15 میلیون نفر شرکت کرده اند.
سرمقاله مجاهد در این باره چنین نوشت:
«تشبثات و جو سازیهای هیستریک قبل از 15خرداد با به کار گرفتن تمام طرق و وسایل تبلیغاتی و ارتباط جمعی و طبق معمول حتی تعداد جمعیت شرکت کننده در راهپیمایی را پیشاپیش تعیین نمودن و ادعای اینکه ”میلیونها نفر در راهپیمایی شرکت خواهند کرد“ و… همگی از چنین قصد و نیازی حکایت می نمود و تبلیغات و ادعاها و لاف و گزافهای بعدی نیز هر چه بیشتر آن را نشان می دهد. از جمله در حالی که کل جمعیت شرکت کننده در راهپیمایی تهران بیش از 300هزار نفر نبود، انحصار طلبان در تبلیغات خود از راهپیمایی میلیونی در تهران دم می زدند و در رابطه با سراسر کشور تعداد راهپیمایان را بیش از 15 میلیون نفر ادعا کردند (البته اپورتونیستهای راست جبهه متحد ارتجاع نیز از آنها عقب نماندند و از رژه میلیونی خلق سخن گفتند). بر هیچ کس پوشیده نیست که این ادعاها (که یادآور تبلیغات گوبلزی مبنی بر هر چه بزرگ گفتن دروغ جهت باوراندن آن به مردم است) با عطف توجه به شعارهای از پیش تعیین شده یی که در راهپیماییها داده می شد صرفاً به این دلیل به عمل می آید که با طرح و پیشنهاد رفراندم و مراجعه به آرای عمومی مردم جهت خروج از بن بست مقابله شود ضمن رد و انکار هر چه موکد هر گونه ”بن بست“ خود این مراسم یک رفراندم قلمداد گردد که گویا ضمن آن مردم رأی و نظر عمومی خود را علیه نیروهای مخالف انحصارطلبی و ارتجاع (به ویژه مجاهدین خلق) و رئیس جمهور و به نفع جناح ارتجاعی و انحصار طلب حاکم ابراز کرده اند که قاعدتاً به دنبال آن نیز باید موج فشار و اختناق و سرکوب هر چه بیشتری را علیه نیروهای مخالف و مخصوصاً انقلابی انتظار کشید».

***

ما بلادرنگ در همان روز 17خرداد تعطیل روزنامه ها را قویاً محکوم کردیم و به «تحریم انقلابی همه روزنامه ها و نشریات دست نشانده حکومتی از قبیل اطلاعات، کیهان، جمهوری اسلامی» فراخوان دادیم.

نشریه مجاهد از این پیشتر، در آستانه آزادی گروگانها رسماًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً به حکم دادستان ارتجاع توقیف شده بود. در مهر و آبان 59 همین که خمینی دید ریگان ریاست جمهوری آمریکا را به عهده می گیرد و سمبه خیلی پرزور است، به رغم همه الدرم بلدرمهای قبلی خودش، به شدت ترسید و جا زد و با امضای قرارداد الجزایر، شعبده گروگانگیری در سفارت آمریکا را جمع کرد و پایان نمایش را اعلام کرد. عقب نشینی آسانسوری خمینی به قدری افتضاح بود که به غیر از جناح غالب، حتی جناحها و گروه بندیهای درونی رژیم، این قرارداد را «روی دست قرارداد ترکمانچای» توصیف می کردند.

عیناً مانند جنگ ضدمیهنی، در این جا هم خمینی باید جواب می داد که چرا و به چه خاطر و با چه نتایجی به گروگان گیری روی آورده است. اینها سؤالاتی بود که در آن ایام نشریه مجاهد در شرایطی که رسماًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًًً توقیف شده بود با تیراژی نزدیک به 500هزار نسخه وسیعاً به میان مردم می برد و به همین خاطر خمینی دیگر تحمل آن را نداشت.

ابتدا دادستان ارتجاع با استفاده از فضای جنگ (ایران و عراق) که همه چیز را تحت الشعاع قرارداده بود، در روز 7آبان انتشار روزنامه های «فریاد گودنشین» و «بازوی انقلاب» را که روزنامه های بخش اجتماعی و بخش کارگری مجاهدین بودند، ممنوعه اعلام کرد. بهانه اش این بود که «… این گروهکها در روزنامه ها و نشریات خود نه تنها این جنگ تحمیلی را محکوم نکردند، بلکه به تضعیف روحیهٌ سپاهیان و رزمندگان دلیر اسلام پرداخته اند…»

سپس در 11آبان، دادستان ارتجاع نشریه مجاهد و سایر انتشارات مجاهدین رابالکل ممنوع اعلام کرد. در همین روز مجلس رژیم به دستور خمینی با فوریت و در اجلاسهای سرّی، طرح آزادی گروگانها را تدوین کرد و 2روز قبل از انتخابات آمریکا به تصویب رساند. در این ایام خمینی از ترس ریگان یک روز و یک ساعت راهم نمی خواست از دست بدهد.

روز بعد در 12آبان، رژیم برای مشغول کردن مجاهدین به طور ناگهانی اعلام کردکه درفردای همان روز یعنی 13آبان دادگاه مجاهد اسیر محمدرضا سعادتی به صورت غیر علنی و در خفا برگزار می شود. یعنی که هیچ فرصتی برای حضور وکلای بین المللی او در این دادگاه باقی نگذاشت.

در 25آبان، خمینی حکم احضار و تعقیب رهبری سازمان مجاهدین خلق ایران را از طریق دادستانش صادر کرد. بیچاره باز هم مجاهدین را نشناخته بود و گمان می کرد جا می زنند. اما مجاهدین در اطلاعیه خود جبران «بزرگترین خطای شاه» از سوی ارتجاع حاکم را به سخره گرفتند.
همزمان در روز 25آبان، خمینی از طریق دادستان ارتجاع در آبادان با صدور حکمی مقرر کرد، که مجاهدین بایستی ظرف 24ساعت سنگرهای جبهه و شهرهای جنوبی را تخلیه کنند. اما قبل از خشک شدن مرکب این حکم، تعقیب، دستگیری و شکنجه صدها مجاهد جان برکف در آن جا آغاز شد. دو سه ماه بعد، مجموعاَ احکام 286سال زندان برای مجاهدان دستگیر شده در جبهه های جنگ که جدا از صفوف خمینی به دفاع مشروع از وطن و خاک خود اشتغال داشتند صادر شده بود. در همان زمان بهشتی در دیداری با برادرمان مهدی ابریشمچی در خوزستان به او صریحا حرفی با این مضمون گفت که، خوزستان را از ایران بگیرند بهتر از این است که شما حکومت را از ما بگیرید… .

اما مجاهدین در زیر تعقیب و کنترل دائمی کمیته چیها و پاسداران و البته با مشکلات فراوان به انتشار مخفیانه مجاهد هفتگی ادامه دادند که در فروردین 60 در30 نقطه کشور چاپ یا تکثیر می شد و تیراژ آن به بیش از 500هزار نسخه رسید و تا 30خرداد به 600هزار افزایش یافت. تیراژ روزنامه حزب حاکم (جمهوری اسلامی) در این زمان زیر30هزار بود. برخی منابع موثق تیراژ آن را در برخی ایام 18هزار گزارش می کردند که اکثر آن یا با بودجه دولتی خریداری شده و در ادارات و ارگانهای حکومتی توزیع می شد یا به فروش نرفته به دفتر روزنامه برمی گشت.