در حاشيه اجلاس شوراي حقوق بشر سازمان ملل 5 سازمان غير دولتي داراي رتبه مشورتي
نزد ملل متحد بيانيه اي را در مورد تحولات مربوط به كمپ اشرف و شرايط كمپ ليبرتي
به ثبت رساندند كه بصورت سند رسمي اجلاس از سوي دبيرخانه شوراي
حقوق بشر منتشر گرديد.
حزب رادیکال غیر خشونت آمیز، سازمان فراملی و فراحزبی
انجمن فرانس ليبرته، بنياد دانيل ميتران:
؛ جنبش علیه نژاد پرستی و برای دوستی بین خلقها :
انجمن بین المللی حقوق بشر زنان:
انجمن بين المللي توسعه آموزش:
شورای حقوق بشر
اجلاس سی و یکم
فوریه ۲۰۱۶
بیانیه مشترک کتبی حزب رادیکال غیر خشونت آمیز،
سازمان فراملی و فراحزبی غیر دولتی با رتبه مشورتی؛ انجمن بین المللی حقوق بشر
زنان؛ فرانس لیبرته: بنیاد دانیل میتران، سازمان غیر دولتی با رتبه مخصوص مشورتی؛
؛ جنبش علیه نژاد پرستی و برای دوستی بین خلقها (مراپ)، سازمان غیر دولتی با رتبه مشورتی
دبیر کل بیانیه کتبی زیر را که مطابق با قطعنامه
شورای اقتصادی و اجتماعی شماره ۳۱/۱۹۹۶ در تاریخ ۱۵ فوریه ۲۰۱۶ دریافت کرد
حفاظت برای پناهندگان کمپ لیبرتی در عراق
مقدمه:
ما به شدت نگران
وضعیت بیش از ۱۹۰۰ پناهنده ایرانی که هم اکنون در کمپ لیبرتی، عراق، به سر میبرند
هستیم. آنها اعضای جنبش اپوزیسیون ایران، سازمان مجاهدین خلق ایران، هستند. در
۲۰۱۲، آنها با زور و اجبار تحت فشار دولت نوری مالکی و به دستور رژیم ایران از
خانه خود در کمپ اشرف به کمپ لیبرتی منتقل شدند. طی جا به جایی آنها از حقوق
بنیادین خود محروم شدند از جمله در میان سایر حقوق حق ملک و دارایی است. به آنها
وعده داده شد که در کمپ لیبرتی امن خواهند بود و به زودی به کشورهای سوم با اسکان
خواهند شد و همچنین قادر خواهند بود دارایی های خود در کمپ اشرف را به فروش
برسانند.
بعد از بیش از سه سال به هیچکدام از این وعده ها
عمل نشد و آنها آماج چهار حمله موشکی مرگبار قرار گرفتند که ۴۰ کشته و دهها مجروح
از پناهندگان بر جای گذاشت. علاوه بر دولت عراق، سازمان ملل و جامعه بین المللی به
طور خاص دولت آمریکا مسئول شرایط کنونی آنها هستند.
با توجه به شرایط
بیثبات کنونی عراق، نفوذ و حضور گروههای تروریستی شبه نظامی وابسته به نیروی قدس
در عراق، تهدیداتی که علیه ساکنان توسط مقامات رژیم ایران علیه ساکنان انجام
میگیرد و فقدان اراده و توانایی دولت عراق برای ارائه امنیت برای ساکنان، این امر
برای جامعه بین المللی حیاتی است که تمامی اقدامات ضروری را برای ممانعت از یک
فاجعه انسانی دیگر در این کمپ انجام دهد.
زمینه قبلی:
از آغاز سال ۲۰۰۹
زمانی که حفاظت ساکنان که در آن زمان در کمپ اشرف بودند توسط دولت آمریکا علیرغم
مخالفت شدید سازمانهای غیر دولتی و سایرین به مقامات عراقی منتقل شد، ساکنان غیر
مسلح مورد چندین حملات مرگبار قرار گرفتند:
·
۲۹ و ۲۹ ژوئیه ۲۰۰۹ در کمپ اشرف (۱۱ کشته و صدها
مجروح)؛
·
۸ آوریل ۲۰۱۱ در کمپ اشرف (۳۶ کشته و صدها مجروح)؛
·
۹ فوریه ۲۰۱۳، یک حمله موشکی علیه کمپ لیبرتی ۸ کشته و دهها مجروح
بر جای گذاشت؛
·
۱۵ ژوئن ۲۰۱۳، یک حمله موشکی دیگر علیه کمپ لیبرتی ۲ کشته و دهها
مجروح بر جای گذاشت؛
·
۱ سپتامبر ۲۰۱۳، ۱۰۱ پناهجو که در کمپ اشرف باقی مانده بودند مورد
حمله قرار گرفتند در حالی که کمپ توسط نیروهای امنیتی دولت عراق محاصره و تحت
کنترل بود. ۵۲ نفر [از ساکنان] اعدام شدند، برخی با دستان بسته از پشت، و هفت نفر
ربوده شدند که شش نفر از آنها زن بودند؛
·
۲۶ دسامبر ۲۰۱۳، یک حمله موشکی علیه کمپ لیبرتی چهار کشته و دهها
مجروح بر جای گذاشت در حالی که ۱۸ بیمار به دلیل فقدان دسترسی مناسب به معالجات
پزشکی جان خود را از دست دادند.
در عکس العمل به این وقایع، صاحبان دستور کار مخصوص سازمان ملل، کمیساریای
عالی حقوق بشر و دبیرکل سازمان ملل نگرانی خود را ابراز داشتند و این حملات شنیع
را محکوم کردند. بسیاری مکررا برای تحقیقات مستقل در مورد این حملات فراخوان
دادند. اما هیچ اقدامی برای تحقیقات در مورد این جنایات علیه بشریت انجام نگرفته
است. بنابراین زمان آن فرا رسیده است که سازمان ملل یک تحقیقات جامع انجام دهد و
مسئولین [این جنایات] را به عدالت بسپارد.
حمله موشکی ۲۹ اکتبر ۲۰۱۵:
در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۵ کمپ لیبرتی یکبار دیگر با موشکهایی مورد حمله قرار گرفت که
۲۴ کشته و صدها مجروح برجا گذاشت و بخش وسیعی از کمپ نابود شد.
کمپ لیبرتی در یک منطقه کاملا حفاظت شده در بغداد نزدیک فرودگاه بین المللی و
نزدیک به محل استقرار نیروهای آمریکایی قرار دارد. محل شلیک موشکها، بنا به
نیروهای امنیت عراق، حدود ۳ کیلومتری کمپ بود. این منطقه مملو از قابل اعتماد ترین
نیروهای امنیتی و نظامی عراق است. برای رسیدن به این منطقه نیاز به کمک و نفوذ
گسترده نیروهای امنیتی و نظامی عراق است.
دبیرکل سازمان ملل و کمیساریای عالی پناهندگان یکبار دیگر این حمله را محکوم
کردند و همینطور وزیر خارجه آمریکا، نماینده عالی اتحادیه اروپا، دولتهای
انگلستان، فرانسه و آلمان، رهبران مجلس نمایندگان و سنا آمریکا، و صدها نماینده
پارلمان از کشورهای اروپایی. آنها برای
تامین سلامتی و امنیت ساکنان فراخوان دادند و خواهان شناسایی و حسابرسی از عاملین
این حمله شدند و از سرعت بخشیدن به پروسه باز اسکان ساکنان حمایت کردند.
علیرغم تمامی این فراخوانها، کسانی که
مسئول این پرونده در دولت عراق هستند در ارائه حداقل حفاظت و امنیت برای
ساکنان و ممانعت از حملات مشابه یا شناسایی عاملان این حمله وحشیانه شکست خورده
اند. بر عکس، به دنبال این حمله، آنها محاصره ضد انسانی بر روی کمپ لیبرتی را برای
چندین روز افزایش دادند.
یک سیاست عامدانه:
از سال ۲۰۰۹ تا کنون، تهران و نیروی قدس و نیروهای وابسته به آنها به طور
سیستماتیک تلاش کردهاند عناصر کاملا قابل اعتماد خود را مسئول حفاظت و مدیریت کمپ
اشرف و سپس کمپ لیبرتی قرار دهند و به آنها دست باز برای سرکوب ساکنان و محاصره
غیر انسانی و همچنین تجسس و جمع آوری اطلاعات در مورد ساکنان بدهند.
اکنون هفت سال است که کمپ اشرف و سپس کمپ لیبرتی تحت شدیدترین محاصره قرار
دارد. بنا به گزارشات موثق، این محاصره نقض فاحش قانون بین المللی و همچنین
یادداشت تفاهم است، که ابتدا توسط مقامات رژیم ایران و دولت مالکی هماهنگی شده
بود. در ۱۸ ماهی که از برکناری مالکی از قدرت میگذرد، فالح فیاض، که مشاور امنیتی
او بود در مقام خود باقی مانده است و این اقدامات سرکوبگرانه و تحمیل محدودیت بر
ساکنان کمپ را با سفارت رژیم ایران در بغداد هماهنگ کرده است. در این هفت سال، ۲۴
نفر از ساکنان به دلیل محاصره غیر انسانی و فقدان دسترسی آزاد به خدمات پزشکی جان
خود را از دست داده اند.
شکست های دولت عراق:
یادداشت تفاهم که در دسامبر ۲۰۱۱
بین دولت عراق و سازمان ملل امضا شد در میان سایر چیزها این امر را برجسته ساخت که
کمپ لیبرتی بایستی از استانداردهای حقوق بشری و انساندوستانه برخوردار شود.
شرایط کمپ لیبرتی به گونه ای است که در ۲۰۱۲ گروه کار سازمان ملل بر روی
بازداشتهای خودسرانه در دو گزارش خود این وضعیت را به عنوان بازداشت غیر قانونی
توصیف کرد. گروه کار در سند خود A/HRC/WGAD/2019/16 نتیجه گیری کرد
که: "گروه کار این را در نظر دارد که هیچ توجیه قانونی برای نگاه داشتن افراد
یاد شده بالا و سایر افراد در کمپ لیبرتی وجود ندارد و اینکه چنین بازداشتی در
انطباق با استانداردها و اصول؛ قانون بین المللی حقوق بشر نیست."
حق ملک و دارایی:
در رابطه با مخارج باز اسکان، تا
کنون تقریبا تمامی مخارج از جمله مخارج انتقال، اسکان و زندگی ساکنان بر دوش
سازمان مجاهدین خلق ایران بوده است. این در واقع یک مثال نادر در تاریخ پناهجویی
است که مخارج توسط خود پناهندگان و سازمان سیاسی آنها پرداخت میشود.
سازمان مجاهدین خلق ایران توافق کرد تمام مخارج باز اسکان را از ابتدا بر عهده
بگیرد و آن را مشروط به فروش دارایی ها و مایملک خود در کمپ اشرف کرد. از سال
۲۰۱۱، قبل از جا به جایی از اشرف به لیبرتی، نماینده ویژه دبیر کل ملل متحد مارتین
کوبلر و فرستاده ویژه وزارت خارجه آمریکا سفیر دن فرید به سازمان مجاهدین خلق
ایران مکررا وعده دادند که ساکنان اجازه خواهند یافت داراییهای خود را به فروش
برسانند.
طرح مشترک توسط یونامی و سفارت آمریکا برای تخلیه اشرف در ۵ سپتامبر ۲۰۱۳
تصریح کرد: "دولت عراق به ساکنان اجازه خواهد دهد دارایی های خود را در هر
زمان به فروش برسانند و دولت عراق از دارایی های ساکنان کمپ اشرف حفاظت و آن را
تضمین خواهد کرد."
بنا به اسناد، تمامی دارایی ها در کمپ اشرف، منقول و غیر منقول، متعلق به
سازمان مجاهدین خلق ایران و ساکنان است. سازمان مجاهدین خلق ایران تلاشهای فراوانی
برای فروش دارایی ها در سال ۲۰۱۲ کرد. یک شرکت انگلیسی عراق تمامی دارایی ها را به
مبلغ ۵۵۰ میلیون دلار خریداری کرد اما دولت عراق در آن زمان با تهدید نماینده این
شرکت در بغداد از اجرای قرار داد ممانعت کرد. ساکنان اجازه نیافتند اقداماتی برای
حفاظت از دارایی ها [در کمپ اشرف] انجام دهند. بر عکس، کمپ اشرف نه تنها توسط نیروهای
وابسته به دولت عراق اشغال شد بلکه قفل های انبارها شکسته شد و کالاهای موجود در
آنها به سرقت رفت. این نقض روشن حق ساکنان به دارایی خود و همچنین شکست سازمان ملل
در حفاظت از حقوق آنها است.
نتیجه گیری و توصیه ها:
زمانی که وقایع کمپ اشرف و کمپ لیبرتی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد به نظر
میرسد که:
·
مقامات عراقی در انجام تعهداتی که با امضای یادداشت
تفاهم با سازمان ملل پذیرفته اند شکست خوردند؛
·
مطلقا هیچگونه مدرکی در مورد هرگونه تحقیقات توسط
دولت عراق در مورد حملات مرگبار بر روی کمپ اشرف و کمپ لیبرتی از سال ۲۰۰۹ تا نون
وجود ندارد؛
·
آن حملات علیرغم تعداد زیاد نیروهای امنیتی عراق که
در پیرامون کمپ اشرف و کمپ لیبرتی مستقر هستند انجام گرفته است که به نظر میرسد
نظریه دست داشتن این نیروها در این قتل عام ها را اثبات کند؛
·
علاوه بر این، همانطور که پیش از این بیان شد، این
پرونده همچنین منعکس کننده شکست جامعه بین المللی است و بنابراین اقدام فوری توسط
سازمان ملل و دولتهای مربوطه را ضروری میسازد.
جامعه بین المللی دارای چهار مسئولیت بنیادین در رابطه با کمپ لیبرتی است:
(آ) تضمین بازاسکان؛
(ب) تامین امنیت و سلامتی ساکنان تا زمانی که آخرین نفر از ساکنان عراق را ترک
کند؛
(ج) از بین بردن محدودیتها بر روی کمپ تا زمانی که ساکنان در آنجا باقی مانده
اند؛
(د) انجام یک تحقیقات در مورد هفت قتل عام ساکنان به خصوص ۱ سپتامبر ۲۰۱۳ در
اشرف و قتل عام ۲۹ اکتبر ۲۰۱۵ در کمپ لیبرتی.
